Wiedza
Zgodne z normami zabezpieczenie dróg ewakuacyjnych
scroll down
Rozporządzenie o wyrobach budowlanych i oznakowanie CE
Na terenie Europy normy EN 179 dla zamknięć wyjść ewakuacyjnych oraz EN 1125 dla zamknięć antypanicznych określają wyposażenie i działanie systemów zamknięć drzwi ewakuacyjnych. Te normy UE są już wdrażane we wszystkich państwach członkowskich lub zostaną wdrożone w przyszłości. Oznacza to, że wchodzą one w życie jako normy krajowe i wszystkie sprzeczne z nimi normy krajowe i przepisy zostaną wycofane po okresie przejściowym.
Podstawowym celem tych norm, bazujących na psychologicznym zachowaniu ludzi w przypadkach paniki i doświadczeniu w projektowaniu dróg ewakuacyjnych, jest ochrona i bezpieczeństwo osób w nagłych sytuacjach. W razie zagrożenia dostępna w każdym czasie możliwość ucieczki ma chronić życie i zdrowie osób. Badanie według normy gwarantuje zarówno funkcjonalność w odniesieniu do bezpieczeństwa w razie zagrożenia, jak również zabezpieczenie przed włamaniem i kradzieżą. Kompletny system ryglowania drzwi składający się z zamka, blachy zaczepowej, wkładki bębenkowej i ewentualnie elektrozaczepu, jest przy tym badany całościowo.
Drzwi ewakuacyjne zgodnie z rozporządzeniem o produktach budowlanych (BauPVO) 305/2011 muszą posiadać oznakowanie CE. Zatem producenci drzwi ewakuacyjnych według EN 14351-1są odpowiedzialni za to oznakowanie CE i muszą poddać się zewnętrznej kontroli. Oprócz certyfikatów zgodności WE i deklaracji właściwości użytkowych konieczne są również udowodnienie, że poszczególne elementy nie mogą się o siebie zaczepić, wyszczególnienie gwarantowanych właściwości oraz instrukcje montażu i konserwacji. Zgodnie z normami EN 179 i EN 1125 elementy dopuszczonego systemu zamknięć do drzwi ewakuacyjnych mogą być dostarczane osobno. Za prawidłowe zestawienie i montaż jest wtedy odpowiedzialny zakład montażowy. Producenci drzwi i ewentualnie sprzedawcy okuć podlegają w tym przypadku obowiązkowi informacyjnemu.
Przypadek paniki czy sytuacja nagła?
Duże zgromadzenia ludzi, np. w centrach handlowych, kinach lub salach koncertowych, muszą w przypadkach paniki być w stanie bez uprzedniej znajomości sytuacji w obrębie drzwi znaleźć zamknięcia drzwi ewakuacyjnych i otworzyć je bez użycia narzędzi. Zamknięcia ewakuacyjne muszą być tak zaprojektowane, aby zawsze niezawodnie działały i umożliwiały ewakuację osób nawet w sytuacjach ekstremalnych.
W zakładach pracy i małych obiektach komercyjnych z powodu mniejszej liczby osób raczej nie dochodzi do przypadków paniki. W nagłych sytuacjach uczestniczące osoby są z reguły zaznajomione z sytuacją w obrębie drzwi, a dzięki szkoleniom i planom sytuacyjnym mogą w razie zagrożenia znaleźć wyjścia ewakuacyjne i z nich skorzystać.
Zamknięcia drzwi ewakuacyjnych
Drzwiami ewakuacyjnymi są oznakowane jako takie drzwi znajdujące się w ciągu dróg ewakuacyjnych. Z reguły powinny się one zawsze otwierać w kierunku ewakuacji. Bezproblemowe i nie stwarzające zagrożenia otwarcie tych drzwi powinno być zapewnione przez specjalne zamknięcia dróg ewakuacyjnych. Pomimo tego powinny one także stanowić niezawodną ochronę antywłamaniową. Sterowane elektrycznie systemy drzwi ewakuacyjnych ze względu na bezpieczeństwo antywłamaniowe dają możliwość zamknięcia drzwi ewakuacyjnych, gdy w budynku nie przebywają ludzie. Sterowane elektrycznie systemy do wyjść zapewniają tę funkcję specjalnie na takie sytuacje. Styki przełączające rygla FUHR mogą być przykładowo stosowane do monitorowania stanu zamknięcia i do włączenia do instalacji alarmowej lub do systemu zarządzania budynkiem.
Drzwi przeciwpożarowe i dymoszczelne służą do uniemożliwienia rozprzestrzeniania się ognia lub dymu z jednego do drugiego odcinka ochrony przeciwpożarowej. Te drzwi są wyposażone w zamki, które zamykają je również przy braku zasilania. W kompletnym systemie drzwiowym drzwi muszą zatem bezwzględnie spełniać warunki ochrony przeciwpożarowej i dymoszczelnej; w przypadku zamka musi być zamontowana wersja przeciwpożarowa.
Zastosowanie zamknięć do drzwi ewakuacyjnych zgodnie z normą EN 179
Budynków, w których nie oczekuje sięprzypadków paniki, dotyczy norma EN 179. Osoby w tym otoczeniu są zaznajomione z położeniem i obsługą drzwi ewakuacyjnych. Taka sytuacja występuje przykładowo w biurach i warsztatach. Tu jako elementy obsługowe można zastosować klamki lub płytki naciskowe.
Zastosowanie zamknięć antypanicznych zgodnie z EN 1125
W budynkach użyteczności publicznej, np. w centrach handlowych, kinach lub miejscach, gdzie odbywają się imprezy, w których z powodu dużego natężenia ruchu publicznego może dochodzić do przypadków paniki, ma zastosowanie norma EN 1125. Ludzie wewnątrz budynku nie są zapoznani z położeniem wyjść ewakuacyjnych i obsługą zamknięć. Otwieranie drzwi musi odbywać się intuicyjnie za pomocą poziomych uchwytów lub drążków naciskowych.
Przepisy dla dwuskrzydłowych drzwi ewakuacyjnych
Kiedy dwuskrzydłowe drzwi ewakuacyjne są konieczne?
Zgodnie z rozporządzeniem o zastosowaniu dwuskrzydłowych drzwi ewakuacyjnych decydują warunki konstrukcyjne oraz liczba osób, które muszą ewakuować się przez drzwi w nagłym wypadku. Przy planowaniu i wykonaniu dwuskrzydłowych drzwi do wyjść ewakuacyjnych szczególny nacisk kładzie się na współdziałanie poszczególnych elementów. Tylko precyzyjne połączenie gwarantuje możliwość bezpiecznej ewakuacji i zapobiega możliwym komplikacjom.
W przypadku drzwi dwuskrzydłowych należy zgodnie z wymogami norm EN 179 i EN 1125 zagwarantować, że w razie jednoczesnego otwarcia obydwu skrzydeł bądź otwarcia przy użyciu skrzydła biernego nie dojdzie do ich kolizji lub sczepienia. Mogłoby to nastąpić w obszarze profili, w obrębie blachy zamka / blachy zaczepowej czy też okuć (uchwyt antypaniczny, klamka).
Należy sprawdzić, czy możliwe jest uzyskanie możliwości otwarcia bez przeszkód przy użyciu standardowych profili systemowych z uwzględnieniem szczeliny 5 mm lub specjalnych profili antypanicznych z uwzględnieniem szczeliny do 11 mm. Dotyczy to również punktów obrotu zawiasów i szerokości drzwi skrzydła czynnego i biernego. Mają one decydujący wpływ na otwarcie bez zaczepiania.
Funkcja zmiany E
– orzech ciągły
Obszary zastosowania:
drzwi zewnętrzne, w przypadku których należy zasadniczo uniemożliwić nieuprawnione otwarcie od zewnątrz:
np. drzwi do kotłowni, wind lub magazynów i obiektów handlowych, drzwi wejściowych do domów wielorodzinnych itp.
Okucie:
strona zagrożona:
klamka lub uchwyt antypaniczny
strona zewnętrzna:
nieruchoma gałka lub pochwyt
Działanie:
otwarcie od środka za pomocą okucia zawsze jest możliwe. Otwarcie od zewnątrz możliwe za pomocą klucza do wkładki bębenkowej.
Funkcja przełączenia B
- orzech dzielony
Obszary zastosowań:
drzwi w drogach ewakuacyjnych, w których przez jakiś czas ma być możliwe przejście od strony wewnętrznej przy użyciu klamki;
np. drzwi ewakuacyjne w budynkach administracyjnych lub biurowych oraz domach spokojnej starości, boczne drzwi wejściowe w hotelach lub szkołach itp.
Okucie:
strona zagrożona:
klamka lub uchwyt antypaniczny
strona zewnętrzna:
klamka
działanie:
otwarcie od wewnątrz przy użyciu okucia zawsze jest możliwe. Okucie zewnętrzne jest zawsze załączane lub rozłączane za pomocą klucza do wkładki bębenkowej, czyli aktywowane lub dezaktywowane.
W przypadku zamka pełnomotorycznego multitronic 881GL porównywalną funkcję, funkcję przełączenia B1, można osiągnąć przez funkcję dzienną zapadki układu sterowania.
Funkcja przejścia D
– orzech dzielony
Obszary zastosowań:
drzwi w drogach ewakuacyjnych i ratunkowych, w których przez jakiś czas i po uruchomieniu funkcji antypanicznej (np. dla służb ratowniczych) ma być możliwe przejście od strony wewnętrznej przy użyciu klamki;
np. drzwi ewakuacyjne w budynkach administracyjnych lub biurowych oraz domach spokojnej starości, boczne drzwi wejściowe w hotelach lub szkołach itp.
Okucie:
strona zagrożona:
klamka lub uchwyt antypaniczny
strona zewnętrzna:
klamka
działanie:
otwarcie od wewnątrz przy użyciu okucia zawsze jest możliwe. Od zewnątrz rygiel otwiera się kluczem do wkładki bębenkowej. W pozycji niezaryglowanej (funkcja przejścia) lub po otwarciu drzwi w przypadku paniki można otwierać klamką również od zewnątrz do momentu ponownego zaryglowania.
Zamknięcia FUHR
Wszystkie elementy ryglujące są wsuwane za pomocą klucza do wkładki bębenkowej i blokowane w tym ustawieniu.
Zamknięcia silnikowe FUHR
Funkcję trwałego otwarcia ustawia sterownik wielofunkcyjny.
Sterowane elektrycznie systemy do wyjść ewakuacyjnych
Według normy EN 13637 sterowane elektrycznie systemy do wyjść mogą być częścią systemu zabezpieczenia budynku i obejmować zastosowanie zamków elektrycznych i sterowników. Zapewniają one zwiększone zabezpieczenie przed nieuprawnionym użyciem, aby kontrolować i sterować drzwiami ewakuacyjnymi. Ze względów bezpieczeństwa wymaga się, aby wszelkie funkcje dodatkowe, jak np. kontrola dostępu, w każdym momencie utrzymywały działanie zgodne z zasadą zwolnienia zabezpieczonego przed pojedynczym błędem.
Instalacje antywłamaniowe lub systemy kontroli dostępu, takie jak skaner palców lub klawiatura radiowa, nie kolidują z funkcją drzwi ewakuacyjnych, jeśli są odpowiednio podłączone do sterowanych elektrycznie zamknięć drzwi panicznych lub ewakuacyjnych. Usilnie zaleca się instalację przez wykwalifikowany zakład montażowy.